بررسی عوامل اقتصادی موثر بر فقر خانوارهای روستایی ایران

فقر مانند نیازهای اساسی یک مفهوم پویا و پدیده-ای پیچیده و چند بعدی است. ابعاد مختلف فقر در کنش متقابل با همدیگرند، به طوری که عوامل بازدارنده فقر با تقویت همدیگر، زنجیرهای فقر را محکم تر و رسوخ ناپذیرتر می سازند. تعریفی که از فقر می شود نقش مهمی در اتخاذ سیاست های مبارزه با فقر دارد. به همین نحو عواملی که برای فقر شناسایی می شوند در اتخاذ سیاست های مبارزه با فقر موثرند. لذا هدف از انجام این مطالعه بررسی عوامل اقتصادی موثر بر فقر خانوارهای روستایی ایران طی دوره زمانی 1392-1364 و با استفاده از سیستم معادلات همزمان می باشد. در این مطالعه معادلات مربوط به فقر روستایی، رشد اقتصادی بخش کشاورزی و امنیت غذایی خانوارهای روستایی با استفاده از روش حداقل مربعات دو مرحله ای ( 2sls) برآورد شدند. نتایج نشان داد متغیرهای؛ نرخ تورم، نرخ بیکاری، دستمزد نیروی کار روستایی، ضریب جینی روستایی و حمایت دولت از قیمت انرژی در بخش کشاورزی بر فقر خانوارهای روستایی موثر می باشند. ضرایب برآورد شده برای این متغیرها به ترتیب برابر با؛ 055/0، 076/0، 081/0- ، 047/0 و 093/0- می باشد. از میان متغیرهای موثر بر فقر روستایی، متغیر حمایت دولت از قیمت انرژی در بخش کشاورزی با ضریب 093/0- بیشترین اثر را بر فقر روستایی دارد. لذا پیشنهاد می شود که دولت با تدوام حمایت از بخش کشاورزی، خصوصاً حمایت از قیمت انرژی در این بخش به کاهش میزان فقر کمک کند.